ruh ve cüz-i irade

Yer, gök ve dağların yüklenmekten korktukları büyük bir emaneti yüklenerek, yeryüzünde Allah’ın halifesi ünvanına sahip olan insanın bu makama getirilmesi, ruhuna takılan ve “Ene” ile tabir edilen bir manevi cihazdan dolayıdır. Ene denilen insandaki benlik, kendisine verilen ölçüler marifetiyle mukayese yaparak, Allah’ı tanımak  ve iman ile ibadet etmek için verilmiş bir emanettir. Hem hayra hem de şerre bakan ciheti bulunan ene, veriliş gayesine uygun hareket ederse emanete riayet, aksine hareket ederse o emanete hıyanet etmiş…